Przetwory z pigwy – sok, nalewka, dżem. Pigwa do herbaty

Aktualizacja: 8 kwietnia, 2024

Pigwa jest typowym jesiennym owocem, który w dalszym ciągu jest mało rozpowszechniony w naszym kraju. Z wyglądu przypomina gruszkę, jednak w przeciwieństwie do niej, ma żółtą słoneczną barwę i odmienny smak. Na surowo nie należy jej spożywać, natomiast sprawdza się znakomicie jako surowiec różnorodnych przetworów.

Przetwory z pigwy

Pigwa należy do tej samej rodziny owoców, co nasze rodzime jabłka oraz gruszki. W naszych warunkach owoce dojrzewają późno, gdyż dopiero w okresie jesiennym. Obecnie i dawniej pigwę uprawiano w Turcji, Gruzji, na Bałkanach, Węgrzech oraz Półwyspie Iberyjskim, skąd dostała się do Anglii, Australii, Ameryki Łacińskiej oraz Nowej Zelandii.

Pigwa charakteryzuje się wysoką zawartością pektyn, tzw. komórek kamiennych, dostarcza również cennych żywieniowo składników mineralnych, witamin oraz wszystkich niezbędnych organizmowi aminokwasów. Dojrzałe owoce pigwy posiadają kwaskowaty, cierpki smak oraz są dosyć twarde, stąd nie należy ich spożywać na surowo, ale po przetworzeniu. Dobrą alternatywą do wykorzystania prozdrowotnego potencjału płynącego ze spożywania pigwy, jest przygotowywanie domowych przetworów na jej bazie lub z jej dodatkiem. Warto zauważyć, że z uwagi na wysoką zawartość pektyn (to rodzaj korzystnej, żelującej w kontakcie z wodą, frakcji błonnika pokarmowego), pigwa nie wymaga dużego dodatku żelatyny, by przygotować z niej dżem, galaretkę, marmoladę czy też konfiturę. Sprawdzi się również jako element kompotów, soków wieloowocowych w połączeniu z jabłkami i aronią oraz owoców kandyzowanych dla dzieci. Wysoka zawartość kwasów owocowych wzmacnia trwałość przetworów oraz dodaje ciekawej nuty smakowej.

Sok z pigwy

Sok uzyskuje się z pigwy w wyniku miażdżenia rozdrobnionych i surowych owoców, co z powodzeniem można wykonać w domowym zaciszu. Surowcem powinny być możliwe jak najbardziej dojrzałe owoce pigwy, gdyż wówczas będą najsłodsze. Owoce należy umyć i rozdrobnić, nie usuwając skórki, w niej bowiem, znajdują się skumulowane składniki odżywcze m.in. związki fenolowe oraz witamina C, które decydują o wartości prozdrowotnej produktu. Rozdrobnione owoce należy zmiażdżyć, a proces powtarzać do momentu uzyskania soku. Gotowy sok warto doprawić do smaku niewielką ilością cukru, gdyż surowy może okazać się zbyt kwaśny i cierpki. Jeśli chcesz przetrzymywać sok dłużej w lodówce, należy go wcześniej zapasteryzować, czyli zagotować w szczelnie zamkniętej szklanej butelce i odstawić do ostygnięcia. Zachęcam do przygotowywania soku na świeżo, gdyż w wyniku pasteryzacji, dochodzi do strat związków biologicznie czynnych, których źródłem jest tytułowa pigwa.

Sok z pigwy charakteryzuje się wysokim potencjałem przeciwutleniającym, co oznacza, że zawarte w nim substancje antyutleniające pomagają w walce z wolnymi rodnikami, jakie powstały podczas różnych procesów metabolicznych w naszym organizmie. Ma tym samym działanie antynowotworowe, obniża ryzyko zachorowania na choroby neurodegeneracyjne oraz działa kojąco na przewód pokarmowy. Sok pigwowy stanowi również dobre źródło witaminy C, której odpowiednia podaż w codziennej diecie zostaje zgromadzona w komórkach układu odpornościowego, skąd w sytuacji infekcji zostaje uwolniona, skracając tym samym czas choroby.

Dżem z pigwy

Co najbardziej pasuje do domowych placuszków, naleśników czy też ciasta? Odpowiedzi jest w pewnością wiele, ale myślę, że wiele osób się ze mną zgodzi, że domowy owocowy dżem. Dla urozmaicenia warto wypróbować nowe owoce, do których zaliczają się dojrzewające na przestrzeni października i jesieni pigwy.

Z przygotowaniem dżemu z owoców pigwy, myślę że poradzi sobie każda osoba, która odnosi małe sukcesy w kuchni. Wystarczy ok. kilograma dojrzałych i dokładnie umytych owoców umieścić w garnku i zalać wodą, a następnie gotować przez ok. 40 minut, aż będą bardzo miękkie. Następnym krokiem będzie przetarcie owoców przez sitko, aby otrzymać przecier, który następnie ponownie umieszczamy w garnku, dodajemy ok. 500 g cukru i gotujemy przez 30 minut stale mieszając, aby nie przypalić zawartości garnka. Gotowy dżem wystarczy poporcjować za pomocą słoików i zapasteryzować, celem przedłużenia trwałości.

Nalewka z pigwy

Pigwa jest owocem chętnie wykorzystywanym do produkcji alkoholi smakowych. Jednym z nich jest nalewka, którą można przygotować w domowym zaciszu. W zimne jesienne wieczory, mały kieliszek tego napoju rozgrzeje organizm i dostarczy jednocześnie sporej dawki cennych polifenoli. Do jej przygotowania będzie potrzebny ok. kilogram świeżych i dojrzałych owoców pigwy, ok. litr spirytusu 95% oraz ½ litra alkoholu 40%. Zaczynając od owoców, należy je dokładnie umyć, aby pozbyć się szkodliwej mikroflory z powierzchni skórki, a następnie pokroić owoce w „ósemki” i pozbyć się gniazda nasiennego (nadaje gorzkiego posmaku). Gotowe owoce umieścić w dużym słoju, a następnie zalać dwoma rodzajami alkoholu 95%-owego i 40%-owego i pozostawić na ok. 6 tygodni. Każdego dnia należy wstrząsnąć słoikiem kilkakrotnie, aby ułatwić proces przenikania substancji smakowych, aromatycznych i odżywczych do alkoholu. Po upływie półtora miesiąca płyn należy zlać znad owoców. I oto powstała gotowa pigwowcówka, zachwalana przez grono wielbicieli.

Według Narwojsz i współpracowników nalewka z pigwy stanowi bogate źródło polifenoli, które dostały się do alkoholu w trakcie procesu produkcji nalewki. Warto wspomnieć, że mimo iż stanowi dobre źródło związków przeciwutleniających, nalewka pozostaje także źródłem alkoholu, który wykazuje negatywny wpływ na organizm człowieka, przyczyniając się do zaburzeń pracy mięśni oraz układu sercowo-naczyniowego. Zatem jak najbardziej można rozkoszować się przyjemnym smakiem trunku, ale dla zdrowia zachować zdrowy rozsądek z ilością.

Pigwa do herbaty na zimę

Pigwa może być określana jako polska cytryna, gdyż w połączeniu z herbatą tworzy bardzo ciekawe smakowo połączenie. Ze świeżych owoców pigwowych można przygotować syrop do herbaty, którego dodatek do napoju umili przyjemne chwile w rodzinnym gronie lub z książką pod kołdrą.

Do przygotowania syropu potrzebna będzie oczywiście dojrzała pigwa oraz cukier i wyparzony słoik. Na ok. 1000 g owoców potrzeba ok. 300 g cukru. Owoce należy ponownie dokładnie umyć i pokroić na większe części i pozbawić je gorzkiego gniazda nasiennego. Następnie kroimy cząstki w cienkie plasterki lub słupki, które naprzemiennie i warstwowo umieszczamy w słoiku przesypując warstwą cukru. Należy zaczekać aż owoce pod wpływem cukru puszczą sok. Po tym powinien być już gotowy do dodania do gorącej herbaty. Pamiętaj, aby nie wlewać soku do bardzo gorącego napoju, ponieważ zawarta w syropie witamina C ulegnie wówczas zniszczeniu.

Poczytaj także o syropie z pigwy!

Aromatyczna nalewka, słodki syrop do herbaty, owocowy dżem czy też świeży sok pigwowy, to tylko niektóre przetwory, które polecam spróbować wykonać w domu w okresie jesienno-zimowym, kiedy pogoda na dworze nie dopisuje, a my najchętniej schowalibyśmy się pod ciepłym kocem i zasnęli z nadzieją obudzenia się na wiosnę.