Orzeszki ziemne – solone, prażone, w ciąży. Czy orzeszki ziemne są zdrowe?

Aktualizacja: 8 kwietnia, 2024

Orzeszki ziemne inaczej arachidowe lub fistaszki są jednymi z najpopularniejszych i chętnie spożywanych orzechów. Posiadają szereg składników mineralnych oraz jednonienasycone kwasy tłuszczowe, których spożycie zbawiennie wpływa na pracę układu sercowo-naczyniowego. Niestety orzechy arachidowe zawierają również białko będące bardzo silnym alergenem, stąd wątpliwości czy kobiety w ciąży powinny je spożywać.

Orzeszki ziemne

Orzechy ziemne wywodzą się z Brazylii. Należą do wysokokalorycznych przekąsek, ponieważ w 100 g dostarczają aż 610 kcal, z czego ok. 50% kalorii pochodzi z tłuszczu, 25% z białka, a pozostała część z węglowodanów oraz błonnika pokarmowego. Mimo tego nie powinny być kojarzone z przekąską niezdrową. Zawarte w fistaszkach tłuszcze to w większości kwasy tłuszczowe nienasycone, których duży udział w diecie wspiera układ krążeniowy oraz serce. Zawarte w nich białko, dorównuje ilości tego składnika w produktach pochodzenia zwierzęcego, a dodatkowo jest zasobne w aminokwas argininę, który sprzyja regeneracji i rozbudowie włókien mięśniowych. Ponadto białko charakteryzuje się korzystnym stosunkiem lizyny do argininy, który uważany jest za czynnik obniżający ryzyko chorób układu krążeniowego. Fistaszki posiadają również sporo błonnika, stąd ich korzystny wpływ na perystaltykę jelit, regulację wypróżnień. Błonnik wpływa również regulująco na stężenie glukozy i cholesterolu we krwi. Ponadto chłonie wodę i pęcznieje w przewodzie pokarmowym, dzięki czemu daje uczucie sytości na dłużej. W orzechach ziemnych zawarte są również cenne składniki mineralne, takie jak potas, magnez, wapń, miedź. Potas reguluje ciśnienie tętnicze krwi oraz gospodarkę wodno-elektrolitową i kwasowo-zasadową, a wspólnie z magnezem warunkuje odpowiednie napięcie mięśni. Z kolei magnez wraz z miedzią zwiększają insulinowrażliwość tkanek, co zapobiega rozwojowi cukrzycy typu 2. Z witamin zawartych w fistaszkach warto wymienić witaminę E, która jest silnym przeciwutleniaczem, co oznacza, że wspiera organizm w walce z wolnymi rodnikami nadtlenkowymi oraz zapobiega przedwczesnemu starzeniu się komórek, wywołanym nieprawidłowym stylem życia oraz odżywianiem. Tokoferol uczestniczy ponadto w wytwarzaniu erytrocytów. Z kolei zawarty w nich kwas foliowy jest niezbędny dla kobiet planujących ciążę oraz ciężarnych, ponieważ uczestniczy w procesach wytwarzania cewy nerwowej płodu i zapobiega wadom rozwojowym.

Orzeszki ziemne solone, prażone

Najkorzystniej spożywać orzechy ziemne, które samodzielnie obieramy z drewnianych łupinek, co pośrednio działa uspokajająco. Jeśli nie posiadamy wystarczająco cierpliwości lub czasu, lepiej wybrać orzeszki niesmażone, bez dodatku soli, bez panierek, karmelu lub innych dodatków smakowych. Oczywiście orzeszki z dodatkami są pewnie dla niektórych smaczniejsze, ale smażenie obniża zawartość korzystnych kwasów tłuszczowych, a spożywanie orzeszków solonych zwiększa udział sodu w diecie, co niekorzystnie wpływa na serce, ponieważ podwyższa ciśnienie krwi. Z kolei panierki i słony karmel, niepotrzebnie zwiększają kaloryczność produktu oraz cukru prostego w diecie. Warto również sprawdzić skład panierki, która bogata jest w substancje konserwujące, zagęstniki, emulgatory, stabilizatory!

Orzeszki ziemne w ciąży

Orzechy ziemne są jednym z najsilniejszych alergenów, który dla osób uczulonych może być bardzo niebezpieczny. W latach 90. ubiegłego wieku obawiano się, że kobieta spożywająca w trakcie ciąży orzeszki ziemne zwiększa ryzyko wystąpienie alergii u swojego dziecka, jednak w aktualnych badaniach naukowych nie znajduje to potwierdzenia naukowego. W badaniu przeprowadzonym w 2008 r. dowiedziono, że do rozwoju atopii nie dochodzi w łonie matki, a na rozwój uczulenia mają również wpływ warunki środowiskowe.

„Matki nie powinny profilaktycznie unikać spożywania mleka krowiego, jajek czy orzechów w obawie przed wystąpieniem alergii u ich dzieci.” – taka informacja znajduje się w zaleceniach odżywiania dla kobiet w okresie ciąży oraz laktacji a ryzykiem wystąpienia atopii u dziecka, w Standardach Medycznych Pediatrii z 2015 r.

Czy orzeszki ziemne są zdrowe?

Orzeszki ziemne naturalne są jak najbardziej korzystnym produktem w naszej codziennej diecie. Wbrew pozorom, mimo wysokiej kaloryczności, wpływają pozytywnie na masę ciała. Potwierdzają to badania epidemiologiczne i kliniczno-kontrolne polegające na analizie konsekwencji włączenia orzechów do diety, które wykazują, iż mimo wyższej wartości energetycznej takiej diety i oczekiwanego zwiększenia masy ciała, ta konsekwencja nie była obserwowana.

Należy pamiętać, że nie wszyscy powinni spożywać orzechy ziemne. Z pewnością z diety powinny wykluczyć je osoby ze stwierdzoną alergią na białka zawarte w orzechach arachidowych, gdyż konsekwencje nieprzestrzegania zaleceń mogą okazać się tragiczne w skutkach.

Zatem nie należy się bać orzechów ziemnych ani masła orzechowego w trakcie ciąży, a jeść je na zdrowie! Stanowią one dobre źródło nienasyconych kwasów tłuszczowych, białka, błonnika pokarmowego, witamin oraz składników mineralnych niezbędnych do prawidłowego rozwoju płodu oraz niezbędnych ciężarnej. Dziennie wystarczy garść orzechów lub łyżka masła, aby dostarczyć organizmowi tych wartościowych składników.