Chlor – właściwości. Chlorki we krwi, norma
Czy wiesz, że chlor należy do grupy makroelementów, co oznacza że jego zapotrzebowanie przewyższa wartość 100 mg na dobę? Jakie jest jego dzienne zapotrzebowanie? Szczegółowe informacje znajdziesz w poniższym artykule.
Chlor (Cl)
W przyrodzie chlor należy do grupy fluorowców. Jest dość rozpowszechnionym pierwiastkiem.
W naturze występuje w formie chlorków tworzących minerały takie jak:
- halit (sól kamienna),
- sylwin (chlorek potasu),
- karnalit (uwodniony podwójny chlorek potasu i magnezu).
W ludzkim organizmie chlor znajduje się w:
- płynach ustrojowych – w płynie mózgowo-rdzeniowym, ślinie i kwasie solnym w żołądku,
- tkankach.
Pierwiastek ten magazynuje się w skórze i tkance podskórnej oraz kościach. U dorosłej osoby jego zawartość w organizmie stanowi 84 g. Dzienne zapotrzebowanie na chlor wynosi 2300 mg u młodzieży, dorosłych oraz kobiet w ciąży i karmiących. Wraz z wiekiem zapotrzebowanie na ten makropierwiastek spada, co wynika z jego nierozłącznej współpracy z sodem oraz rekomendacji niskiego spożycia sodu w ramach profilaktyki nadciśnienia tętniczego. Z związku z tym niedobór chloru spotyka się rzadko i jest on uwarunkowany raczej toczącym się w organizmie procesem chorobowym niż niewłaściwym żywieniem. Głównym źródłem chloru w diecie jest sól kuchenna.
Chlor – właściwości
- Jest żółtozielonym trującym gazem o ostrym zapachu z rodzaju niemetalu, w związku z czym był wykorzystywany podczas I wojny światowej jako gaz bojowy hamujący czynności oddechowe.
- Rozpuszcza się w wodzie, tworząc wodę chlorową, substancję silnie utleniającą, dlatego wykorzystywany jest do dezynfekcji wody.
- Jest bardzo aktywny chemicznie, gdyż reaguje bezpośrednio niemal ze wszystkimi pierwiastkami, tworząc chlorki, chlorowodór, kwas solny, pod– i nadchlorany, chloryny i chlorany.
Chlorki we krwi:
- Jon chlorkowy w ludzkim organizmie w towarzystwie sodu:
- reguluje równowagę kwasowo-zasadową,
- reguluje gospodarkę wodno-elektrolitową,
- utrzymuje ciśnienie osmotyczne;
- wraz z chlorkami potasu i sodu odpowiadają za prawidłową pracę serca;
- służą do wytwarzania kwasu solnego w żołądku;
- aktywują wydzielanie amylazy ślinowej.
Chlorki – norma
Prawidłowe stężenie chlorków we krwi lub jej surowicy wynosi 98–106 mmol/l.
Równolegle do chlorków oznacza się pozostałe elektrolity (jonogram) jako:
- kationy: sodu, potasu, wapnia i magnezu;
- aniony: chloru, wodorowęglanów, fosforanów.
Zbyt wysokie stężenie chlorków świadczy o odwodnieniu hipertonicznym, nadmiernej podaży NaCl lub kwasicy metabolicznej spowodowanej utratą HCO3 przez przewód pokarmowy lub nerki.
Zbyt niskie stężenie wskazuje z kolei na niedobór sodu, który z chlorkami we krwi powinien znajdować się w proporcjach 1:1. Wymioty, biegunka lub obfite pocenie się mogą wywołać niskie stężenie chlorków z jednoczesnym utrzymywaniem się jonów sodu na prawidłowym poziomie.
Literatura:
- Medycyna Praktyczna – Interna – Badania – Badania laboratoryjne – Badania biochemiczne, hematologiczne i koagulologiczne – chlorki (Cl−), online: https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.V.27.1.182,
- Ciborowska H., Rudnicka A., Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, wydanie III, Warszawa 2007, s. 160 – 161,
- Jarosz M., Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja, IŻŻ, 2012, s. 150-151,
- Baturo W., Encyklopedia Szkolna PWN. Matematyka. Fizyka. Chemia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004, s. 89,
- Matwiejuk A., Składniki mineralne (makro– i mikroelementy) i ich znaczenie w żywieniu sportowców, Roczniki Naukowe Wyższej Szkoły Wychowania Fizycznego i Turystyki w Białymstoku, 2009. s. 97 – 99.
Chlorki jedynie sprzyjają chorobom związanym z nadciśnieniem. Dlatego warto korzystać z soli z umiarem. Warto wprowadzić zbilansowaną dietę, stosować iqacai i regularnie ćwiczyć. Nie dość, że w ten sposób zadba się o kondycję, to jeszcze sylwetka będzie szczupła.
Pani Antośka: Dziękuję za komentarz 🙂 Należy jednak zaznaczyć, że jedynie 30% populacji jest sodo- lub solowrażliwych, co oznacza, że jedynie u co 3 osoby choroba nadciśnieniowa wystąpi jako skutek nadmiaru spożycia soli wraz z dietą. Niestety większość dostępnych produktów ją zawiera, stąd duże restrykcje w tym temacie.